Waarom verwarren we luisteren soms met gelijk geven? Is dat het sluimerende gevolg van de uitdrukking ‘Wie zwijgt stemt toe?’ – of spelen andere overtuigingen en beschermingsmechanismen een rol?
Ik zie het bij ouders, geliefden, in vriendschappen, tussen broers en zussen. Ik zie het in mijn praktijk en daarbuiten… Gesprekken verlopen gemakkelijk, met humor, bouwend en verbindend, totdat een gevoelig onderwerp zijn intrede doet. Politiek, seksualiteit, religie of een herinnering die bij de een anders is opgeslagen dan bij de ander – stemmen en gezichtsuitdrukkingen veranderen, de sfeer slaat om en de gespreksdynamiek krijgt een ander ritme. Van elkaar aanvullen in elkaar afvallen. Van plezier in weerstand. Van samen in alleen. Verrijkend wordt verarmend en de nieuwsgierigheid en het geluk zijn veel verder te zoeken dan het verlangen naar gelijk.
Wat maakt dat we in deze dynamiek vergeten dat we alleen maar hoeven te luisteren? Naar de ander en zijn of haar innervoice. Dat we alleen maar hoeven door te vragen, samen te vatten en aanwezig te zijn bij het verhaal. Dat we vanuit het begrijpen kunnen komen bij begrepen worden. Of andersom. Dat als we de verbinding maken met onze eigen innervoice het niet uitmaakt of we het met elkaar (on)eens zijn. Dat het juist leerzaam en verruimend is als we bereid zijn te ontdekken dat de ander misschien iets weet, ziet of ontdekt waar we zelf nog niet zijn geweest. Dat er kansen liggen – voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Voor heling en verbinding.
Jaren geleden werd ik geraakt door een stuk van de *Upanishads – ook terug te vinden in de Vedanta filosofie.
Onverzadigbaar is de mensheid, als die weet dat hij die de waarheid kent,
dieper gaat dan de discussie (Chandogya-Upanishad).
Bij de Upanishads gaat het niet om beter weten maar om meer weten. Er wordt gestapeld. Een oude waarheid wordt niet onwaar, er komt een nieuwe waarheid bij. De systemische wet insluiten krijgt hier zo mooi plek. Alles heeft bestaansrecht, een oorsprong en het verband tussen deze waarheden wordt tegen het licht gehouden. Dit raakt de systemische wet ‘ordening’- ons denken en weten bouwt rondom het (niet)weten van dit moment.
Bij de Upanishads is degene die de samenhang het beste onder worden weet te brengen de ‘winnaar’ van het debat. In mijn beleving zijn er in deze vorm alleen maar winnaars. Iedereen neemt verantwoordelijkheid en schept ruimte om bij meer weten te komen, voorbij het onbekende.
Laat het een mooie uitnodiging zijn, elke dag weer.
Open je hart
Volg je ademstroom
Verruim en verwonder
Luister naar de innervoice
Van jezelf en de ander
Live and let live
Live your innervoice X Janneke
*Upanishad betekent letterlijk neerzitten bij.